18 فروردین روز سلامتی گرامی باد
هفتم آوریل (18،19 یا 20 فروردین) را سازمان بهداشت جهانی روز سلامتی یا روز جهانی بهداشت (World Health Day) نامگذاری کرده است و همه ساله این روز تحت نظارت مجمع بهداشت جهانی و دیگر سازمان‌های مرتبط جشن گرفته می‌شود.
در سال ۱۹۴۸، سازمان بهداشت جهانی اولین مجمع جهانی بهداشت را برگزار کرد، مجمع تصمیم گرفت که از سال ۱۹۵۰ به بعد، هفتم آوریل هر سال به عنوان روز جهانی بهداشت نامگذاری و تعیین شود.
تاریخچه
در ۷ آوریل سال ۱۹۴۸ میلادی در نیویورک، نخستین اساسنامه کنفرانس بین‌المللی بهداشت از سوی سازمان بهداشت جهانی تدوین گردید. در ژوئن ۱۹۴۸، نخستین مجمع عمومی سازمان بهداشت جهانی با حضور نمایندگان بیش از ۶۱ کشور جهان در ژنو تشکیل شد و ۷ آوریل را به نام روز بهداشت نامگذاری کردند.
بزرگداشت
با این تصمیم از سال ۱۹۵۰ به بعد در روز ۷ آوریل هر سال، برگزاری جشن بزرگداشت این روز به جریان افتاد. مراسم روز جهانی بهداشت، سالانه به عنوان فرصتی به منظور جلب توجه جهان به موضوع بهداشت جهانی است و سازمان بهداشت جهانی و کشورهای جهان رویدادهای بین‌المللی، منطقه‌ای و محلی را در چنین روزی بررسی می‌کنند.
دولت‌ها و سازمان‌های غیردولتی مختلف به روز جهانی بهداشت، منافع و دستاوردهای آن برای بهداشت عمومی اذعان دارند. آنها فعالیت‌های مربوطه مانند شورای جهانی بهداشت را ساماندهی کرده و حمایتشان را از آنها در رسانه‌ها اعلام می‌کنند.
روز جهانی بهداشت همراه با روز جهانی سال، هفته جهانی ایمن‌سازی، روز جهانی مالاریا، روز جهانی علیه توتون و تنباکو، روز جهانی ایدز، روز جهانی اهدای خون، و روز جهانی هپاتیت، یکی از هشت کمپین رسمی سازمان بهداشت جهانی WHO است.
شعار هفته سلامت
همه ساله از سوی سازمان بهداشت جهانی با توجه به مهمترین موضوعات مرتبط با سلامت جهانی شعاری برای هفته سلامت از 7 آوریل شروع می شود تعیین شده و برای هر روز نیز عنوان جداگانه ای تعیین می شود تا باعث جلب توجه و طرح موضوع شود.
اهمیت سلامتی در اسلام
در اسلام، حفظ صحت و سلامت واجب شمرده شده است. حتی اگر انجام عباداتی، برای انسان مضر باشد، نحوه انجام تکلیف عبادی تغییر یافته و یا تکلیف از اسان ساقط می شود.
بطوری که احادیث و رهنمودهای فراوانی از بزرگان دین، جهت حفظ صحت و تقویت بدن و پرداختن به آن وارد شده است؛ از جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
١-«مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لاعَیشَ أهَنأُ مِنَ العافِیَةِ.
برای انسان، زندگی گواراتر از عافیت و سلامتی نیست. (فهرست غرر، ص ٢٥٣)
٢ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
العافِیَةُ أَجمَلُ عَطاءٍ.
سلامتی بهترین نعمت‌های خدادادی است. (بحار، ج ٧٨، ص ٣٦٥)
٣ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اَلصِّحةُ لایَعرِفُ قَدرَها الاّ المَرضی.
جز بیماران، كسی قدر صحت و سلامتی را نمی‌داند. (مواعظ عددیّه، ص ١٢٧)
٤ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
اَلصِّحَّةُ وَ الفراغُ نِعمتانِ مَكفورَتانِ.
سلامتی و اوقات فراغت دو نعمتی هستند كه همواره محلّ ناسپاسی و كفران هستند (آن گونه كه باید و شاید از آنها بهره‌برداری نمی‌شود). (مواعظ صدوق، ص ٥٥)
٥ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
بِصِحَّةِ المِزاجِ تُوجَدُ لَذَّةُ الطَّعمِ.
كسی لذّت غذا را می‌فهمد كه مزاجی صحیح و سالم داشته باشد. (فهرست غرر، ص ١٩٩).
٦ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
العافِیَةُ نِعمَةٌ یُعجَزُ الشُّكرُ عَنها.
سلامتی نعمتی است (گرانبها) كه انسان از ادای شكر آن عاجز و ناتوان است. (سفینه، ج ٢، ص ٢٠٨)
٧ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
العافِیَةُ نِعمَةٌ خَفِیَّةٌ اِذا وُجِدَتْ نُسِیَتْ و اِذا فُقِدَتْ ذُكِرَتْ!
سلامتی یك نعمتی است نهان و مخفی، زمانی كه در دسترس باشد به یاد انسان نیست، همین‌كه از دست رفت آن را به یاد می‌آورد! (قدر آن شناخته می‌شود). (سفینه، ج ٢، ص ٢٠٨)
٨ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
ثَوبُ العافِیَةِ أهنأُ المَلابِسِ.
لباس عافیت و سلامتی برای تن انسان گواراترین لباس‌ها است. (فهرست غرر، ص ٢٥٣)
٩ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اَشَدُّ مِنَ الفاقَةِ مَرَضُ البَدَنِ.
بیماری و فقدان سلامتی برای انسان، از هر فقر و بی‌نوایی دردناكتر است. (نهج‌البلاغه، كلمة ٣٨١)
١٠ـ «امام محمدباقر(علیه‌السلام)»:
لانِعمةَ كَالعافِیَةِ و لا عافِیَةَ كمُساعَدَةِ التَّوفیقِ.
نعمتی بالاتر از سلامتی نیست و سلامتی بالاتر از یاری و توفیقات الهی وجود ندارد. (بحار، ج ٧٨، ص ١٦٥)
١١ـ «امام رضا(علیه‌السلام)»:
إنّ الناسَ لَمْ یُؤتُوا فی‌الدُّنیا شَیئاً خَیراً مِن الیَقینِ و العافِیَةِ، فَاسْألوُهُما.
در دنیا چیزی بهتر از یقین و سلامتی به مردم داده نشده، شما این دو نعمت را (همیشه) از خداوند مسألت نمایید. (میزان الحكمة، ج ، ص ٤٤٩)
١٢ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
كَم مِن دَنَفٍ قَد نَجی و صَحیحٍ قَد هَوی!
چه بسیار بیماران سخت و مشرف به مرگ بودند كه نجات یافتند و چه بسیار افراد سالم و تندرست بودند كه از پای درآمدند! (فهرست غرر، ص ٣٦٤)
١٣ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
الأمنُ وَ العافِیَةُ نِعمَتانِ مَغبوُنٌ فیها كَثیرٌ مِنَ النّاسِ.
امنیت و سلامتی دو نعمتی هستند كه بسیاری از مردم نسبت به آنها مغبون و زیان‌کارند (قدر آنها را نمی‌دانند). (نهج‌الفصاحه، ج ١، ص ٦٤)
١٤ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لالِباسَ اَجَلُّ مِنَ العافِیَةِ.
جامه‌ای برای انسان گرانقدرتر از جامة سلامتی نیست. (تحف‌العقول، ص ٨٥)
١٥ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
النَّعیمُ فی‌الدُّنیا أَلأَمنُ وَ صِحَّةُ الجِسمِ، وَ تَمامُ النِّعمَةِ فی‌الآخِرَةِ دُخولُ الجَنَّةِ.
نعمت خوشی و آسایش در دنیا در سایة امنیت و سلامتی بدن است و تمامی نعمت در آخرت دخول در بهشت خواهد بود. (بحار، ص ٨١، ص ١٧٢)
١٦ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
بِالصِّحَّةِ تُستَكمَلُ الَّلذَّةُ.
زندگی كه توأم با صحت و سلامتی باشد كمال لذّت و خوشی را خواهد داشت. (فهرست غرر، ص ١٩٩)
١٧ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
لَیسَ لِلعافِیَةِ ثَمَنٌ.
عافیت و سلامتی به هیچ قیمتی قابل ارزیابی نیست. (بحار، ج ٧٥، ص ٣٣٨)
١٨ـ «امام رضا(علیه‌السلام)»:
لَوِ اقْتَصَدَ الناسُ فی‌الْمَطعَمِ لاَستَقامَتْ أَبدانُهُم.
مردم اگر حالت اعتدال و میانه‌روی را در خورد و خوراك رعایت می‌كردند همیشه از بدنی سالم و تندرست برخوردار بودند. (سفینه، ج ٢، ص ٧٨)
١٩ـ «امام رضا(علیه‌السلام)»:
سَلوا ربَّكُمُ العافِیَةَ فی‌الدُّنیا وَ الآخِرَة.
شما سلامتی خود را در دنیا و آخرت (هر دو) از خدای خود مسألت نمایید. (فقه‌الرضا، ص ٣٣٧)
٢٠ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
دوامُ العافِیَةِ أهنأُ عَطِیَّةٍ وَ أفضَلُ قَسْمٍ.
سلامتی دائم و پایدار برای انسان گواراترین عطیّه و والاترین قسمت خدادادی است. (فهرست غرر، ص ٢٥٣)
٢١ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
سَلوُا اللهَ الغِنی فی‌الدّنیا وَالعافِیةَ، و فی‌الإخرةِ اَلمَغفرةَ والجنّةَ.
غِنی و سلامتی را در دنیا و مغفرت و بهشت را در آخرت از خداوند مسألت نمایید. (فروع كافی، ج ٥، ص ٧١)
٢٢ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
طوبی لِمَن اَسلَم و كانَ عَیشُهُ كَفافاً و قُواهُ شِداداً.
خوشا به حال كسی كه مسلمان باشد و به قدر معاش خود درآمد دارد و از توان بدنی نیرومندی (نیز) برخوردار باشد. (الشّهاب فی‌الحِكَم و الآداب، ص ٣٢)
٢٣ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لایَنبَغی لِلعَبدِ أنْ یَثِقَ بَخَصلَتَینِ: العافِیةُ وَ الغِنی. بَینا تراهُ مُعافیً اِذْ سُقِمَ وَ بَینا تراهُ غَنِیّاً اِذِ افتَقَر!
برای بنده سزاوار نیست كه به این دو خصلت (همواره) پشت گرم باشد: یكی سلامتی و دیگری دارایی. گاهی در حالی كه تو شخص را سالم می‌بینی ناگهان بیمار می‌شود و زمانی او را غنی و متمكن می‌یابی ناگاه بی‌چیز و تهیدست می‌گردد! (نهج‌البلاغه، كلمة ٤١٨)
٢٤ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لاصِحّةَ مَعَ نَهَمٍ.
با پرخوری و شكم‌پرستی هیچ‌وقت سلامتی وجود ندارد. (جلوه‌های حكمت، ص ٣٤١)
٢٥ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
اِیّاكُم و البِطنَةَ فَاِنّها مُفسِدَةٌ لِلبَدَنِ و مُورِثةٌ لِلسُّقمِ و مُكسِلَةٌ عَنِ العِبادَة.
برحذر باشید و از پرخوری بپرهیزید. پرخوری بدن را تباه می‌كند و عامل بیماری‌های گوناگون می‌گردد و انسان را از عبادت باز می‌دارد. (سفینه، ج ٢، ص ٧٩)
٢٦ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اَعظمُ النِّعمَةِ اَلعافِیةُ فاغتَنِموُها لِلدُّنیا وَ الأخرة.
بزرگترین نعمت، عافیت و تندرستی است. شما آن را برای دنیا و آخرت خود (هر دو) غنیمت بشمارید. (تحف‌العقول، ص ١٤٦)
٢٧ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
اَلحَسَنَةُ فی‌الدُّنیا، اَلصِّحّةُ وَ العافِیَةُ، و فی‌الآخِرَةِ، اَلمَغفِرَةُ وَ الرَّحمَةُ.
مقصود از حسنه (در آیه شریفه «ربّنا آتنا فی‌الدنبا حسنة و ...») در دنیا عافیت و تندرستی و در آخرت آمرزش و رحمت الهی است. (بحار، ج ٨١، ص ١٧٤)
٢٨ـ امام جواد(ع):
اَربعُ خصالٍ تُعینُ المَرءَ علیَ العَمَلِ: اَلصِّحّةُ وَالغِنی وَ العِلمُ وَالتَّوفیقُ.
چهار عامل است كه انسان را در كارهای خود یاری می‌دهد: سلامتی، توانگری، علم و دانش، و توفیقات الهی. (احقاق الحق، ج ١٢، ص ٤٣٦)
29ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لاوِقایَةَ أمنَعُ مِنَ السّلامَةِ.
هیچ چیز كه انسان را از هرگونه آفت و عارضه نگهداری كند مانند صحت و سلامتی نیست. (تحف‌العقول، ص ٨٨)
٣0ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
أنَا لِلمَریضِ الّذی یَشتَهی أرجی مِنِّی لِلصّحیحِ الّذی لایَشتَهی.
من برای سلامتی مریضی كه اشتها دارد امیدوارترم تا فرد سالمی كه اشتها ندارد. (جلوه‌های حكمت، ص ٥٣٢)
٣1ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
تَركُ العَشاءِ مَهرَمَةٌ.
شام نخوردن باعث پیری زودرس می‌شود. (سفینه، ج ٢، ص ٧٩)
٣2ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
تَركُ العَشاءِ خرابُ الجَسَدِ.
شام نخوردن باعث ویرانی و انهدام بدن است. (سفینه، ج ٢، ص ٧٩)
٣3ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لانِعمَةَ فی‌الدُّنیا اَعظمُ مِن طُولِ العُمرِ وَ صِحَّةِ الجَسَدِ.
در دنیا نعمتی بالاتر از طول عمر و سلامتی بدن وجود ندارد. (شرح حدیدی، ج ٢٠، ص ٣٤١)
٣4ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
بِالعافِیَةِ توجَدُ لَذَّةُ الحَیاةِ.
تنها با عافیت و تندرستی است كه انسان لذّت (واقعی) زندگی را می‌فهمد. (فهرست غرر، ص ٢٥٣)
٣5ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
إنّ العافِیَةَ فی‌الدّینِ وَ الدُّنیا لَنِعمَةٌ جَلیلةٌ وَ مَوهِبَةٌ جَزیلَةٌ.
سلامتی دین و دنیا برای انسان نعمتی است بس بزرگ و موهبتی بس گران. (فهرست غرر، ص ٢٥٣)
٣6ـ «امام محمدباقر(علیه‌السلام)»:
سلامَةُ الدّینِ وَ صِحَّةُ البَدَنِ خَیرٌ مِنَ‌المالِ.
سلامتی دین و ایمان و تندرستی بدن، از هر چه مال و ثروت (برای انسان) بهتر و بالاتر است. (وسائل، ج ١١، ص ٤٥١)
٣7ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
العافِیَةُ لایَعرِفُ قَدرَها اِلاّ أَهلُ البَلاءِ.
كسی جز مبتلایان و بلانشینان، قدر نعمت عافیت و تندرستی را نمی‌داند. (مواعظ عددیّه، ص ١٢٧)
٣8ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
خمسٌ مَنْ لَمْ تَكُنْ فیهِ لَمْ یَتَهَنَّ بِالعَیشِ: اَلصِّحَّةُ وَ الأَمنُ وَ الغِنی وَ القَناعَةُ وَ الأَنیسُ المُوافِقُ.
این پنج چیز را هر كس ندارد زندگی گوارا ندارد: تندرستی، امنیت، توانگری، قناعت و همدم سازگار. (بحار، ج ٨١، ص ١٧٢)
٣7ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
العجب لغفلة الحسّاد عن سلامة الاجساد؛ از این که حسودان در فکر سلامتی خویش نیستند، سخت در شگفتم.( نهج البلاغه، حکمت 225)
منابع:
سایت ویکی پدیا
سایت دانشنامه اسلامی
سایت هدایتگر
خبر:دکتر بیات
1401/1/18 12:09
