هوای پاک، حق طبیعی همه موجودات به گزارش روابط عمومی معاونت فرهنگی، در این روزها همزمان با شیوع بیماری کرونا، دیدن آسمانی آبی و تنفس در هوای پاک برای اکثر مردم، به خصوص کسانی که در کلان شهرها مثل تهران زندگی می کنند، بی شک شبیه یک آرزوست.
آلودگی هوا یکی از ره آوردهای انقلاب صنعتی است که از سیصد سال قبل شروع و با توسعه صنعتی و زیاد شدن شهرها بر میزان و شدت آن روز به روز افزوده می شود.
تکیه اساسی بر منابع انرژی فسیلی از قبیل زغال، نفت ، گاز و در نهایت آزاد شدن مواد ناشی از احتراق این مواد، فرآورده های مضر و زیانبخشی را به همراه می آورد که حیات موجودات زنده به ویژه انسانها را تهدید میکند.
از نخستین دهه های قرن بیستم ، به دنبال مشاهده ارتباط میان آلودگی هوا و تخریب محیط زیست ، بسیاری از کشورهای صنعتی پیشرفته ، تحقیقات و برنامه های علمی برای کنترل آلاینده های بسیارمضررا آغاز کردند ، اما متاسفانه در اکثر قریب به اتفاق کشورهای در حال رشد این مسئله آن طور که باید مورد توجه قرارنگرفته و وضعیت آلودگی هوا در شهرهای بزرگ رو به وخامت است.
آلاینده ها، قاتل خاموش این روزها بر اساس تحقیقات، بخش مهمی از آلایندهها ناشی از سوخت ماشینآلات سنگین و سبک، و کارخانهها است موجبات آلودگی هوا را فراهم میکند. وسایل نقلیه شهری (اتوبوس ها، خودرو ها و موتورسیکلت ها) در شهرهایی مانند تهران درصد بسیار زیادی از منواکسید کربن موجود در هوا را تولید می کنند که تنفس آن، به انواع سرطان ها، سکته های قلبی و مغزی منجر می شود.
آلودگی هوا تاثیرات جبران ناپذیری بر تمامی موجودات و گیاهان میگذارد که در این بین زنان باردار، کودکان، افراد مسن و البته بیماران خاص در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
ذراتی که قطر آنها 2.5 میکرون یا کمتر (100 برابر کوچکتر از قطر موی انسان) است آنقدر کوچک هستند که میتوانند حتی به کوچکترین مجاری هوای ریهها نفوذ کنند.
این ذرات معلق عموما ناشی از فعالیتهای هستند که در آنها سوختهای فسیلی مانند نفت، گاز و زغال سنگ سوزانده میشوند، از جمله رفت و آمد ماشینها، ذوب و پردازش فلزات ، نیروگاهها و مانند اینها و همچنین سوزاندن مزارع و آتش سوزی جنگلها هستند.
اندازه این ذرات با توانایی آنها در آسیبرسانی به سلامت انسان ارتباط مستقیم دارد. ذرات معلقی که قطرشان ۱۰ میکرون یا کمتر است، خطر بیشتری برای سلامت دارند، زیرا عموما میتوانند از بینی و گلو بگذرند و به عمق ریهها و حتی گاهی جریان خون وارد شوند. استنشاق این ذرات میتواند بر قلب و ریهها اثر بگذارد و پیامدهای بهداشتی وخیمی ایجاد کند..
هوای پاک، حق طبیعی همه موجودات
داشتن هوای پاک نیاز به مشارکت مردمی دارد. امروزه در دنیا به منظور جلب توجه مردم به موضوعات مربوط به حفاظت از محیط زیست و تامین زندگی سالم، روزهای نمادین خاصی در رابطه با حفظ محیط زیست تعیین شده است که از جمله آنها می توان به روز جهانی محیط زیست، روز زمین پاک و روز هوای پاک اشاره کرد.
روز هوای پاک در دنیا با عناوین مختلفی همانند روز بدون خودرو، روز بدون دود نام گذاری شده است.
گفتنی است که از سال ۱۳۷۴ روز ۲۹دی ماه به عنوان روز ملی هوای پاک اعلام شده است. در کشور ما نیز متاسفانه علیرغم وجود قوانین صریح و روشنی مثل قانون هوای پاک روز بروز به آلودگی هوای کلانشهر ها به خصوص تهران اضافه می شود و عملا در برخی از روزها به خصوص در زمستان هوای تهران ناسالم برای تمامی افراد است .
با توجه به شرایط تهران و مشکل مزمن الودگی هوا عزم جدی دولت و دستگاههای مسئول و مشارکت همه جانبه مردم در کاهش آلودگی هوای تهران می تواند راهگشا باشد، چرا که ادامه این شرایط مخاطرات جدی برای سلامت شهروندان بدنبال دارد و بایستی اقدامات اساسی و جدی در این خصوص انجام داد.