كارگاه نقد فيلم فيزيشن(طبيب) برگزار شد
به گزارش معاونت فرهنگي دانشگاه، فيلم The Physition كه تحريفي از زندگاني طبيب اسطورهاي ايرانزمين بوعلي سينا است، با حضور استاد مستغاثي به نقد گذاشته شد. اين فيلم كه بر اساس يك رمان ساخته شده است و تهيهكننده و كارگردان ادعاي ساخت يك فيلم تاريخي را ندارند، به طرز فجيعي مسلمات تاريخ را وارونه و جعل شده نمايش ميدهد، واقعياتي كه نياز به پژوهش تاريخي در كتب غير مرجع در غرب نداشته و تكرار مكررات در مراجع علمي كشورهاي غربي است. فلسفه نقد فيلم و چرائي برگزاري اين جلسات حتي در مهد فيلمسازي جهان نگاه دقيقتر به فيلم و اينكه آسيبپذيري افراد در عين لذت بردن از زيباييهاي يك فيلم، كمتر شود، بيان شد و رئيس سابق انجمن منتقدان فيلم كه سابقه چندين داوري در جشنوارههاي متعدد را به همراه دارد، وجود اتاق فكر در محافل فيلمسازي غرب را واقعيتي مسجل دانست.
سعيد مستغاثي منتقد سينمايي درباره ساخت اين فيلم گفت: فيلم طبيب اولين فيلمي نيست كه درباره بزرگان ايراني ساخته ميشود پيش از اين نيز فيلم سينمايي عمر خيام ساخته شده كه شخصيت اين حكيم را فردي شرابخوار و عياش معرفي كرده بود و يا فيلم ديگري نيز درباره خواجه نظام الملك ساخته شده كه وي را فردي بهشدت خشن نمايش داده است.
وي ادامه داد: شروع فيلم غرب را در آن دوره بهشدت سياه نمايش ميدهد و فيلم در كل با يك خوشبيني آغاز ميشود كه فردي براي آموختن علم پزشكي از محضر ابنسينا به اصفهان ميرود اما متأسفانه در ادامه به تخريب اين حكيم بزرگ ميپردازد.
اين منتقد سينمايي با بيان اينكه علم تشريح بر اساس مستندات تاريخي سالها پيش از ابنسينا در ايران وجود داشته است گفت: علم تشريح از سالها قبل در ايران وجود داشته اما در اين فيلم بهگونهاي روايت ميشود كه براي اولين بار اين اتفاق ميافتد فردي كه وجودش در تاريخ به ثبت نرسيده دست به اين كار ميزند كه نشان از سمتوسوي خاص فيلم دارد.
مستغاثي با اشاره به اينكه انتخاب نوع پوشش بسيار جهتدار طراحيشده عنوان كرد: پوشش روحانيون فيلم بسيار جهتدار انتخاب شده است در حالي كه لباس روحانيت در آن دوره همانند لباس ابنسينا است، اما در فيلم لباس روحانيت همانند علماي امروز شيعه نشان دادهشده است. روحانيت در فيلم بهشدت افراد خشني معرفي ميشوند.
اين منتقد با انتقاد از تصويري كه از اين سينا نمايش ميدهد خاطرنشان كرد: در دوره ابنسينا همه بايد پيش از آموختن علوم با فلسفه و الهيات آشنا ميشدند، بعد به كسب علوم ديگر همچون طب و نجوم ميپرداختند از اين روست كه به ابنسينا لقب حكيم را ميدادند. ابنسينا پيش از آنكه طبيب باشد فيلسوف بود درحاليكه در فيلم به اين جنبه از شخصيت وي اشاره نميشود و از طرفي او را مقابل روحانيت نيز قرار ميدهد.
وي ادامه داد: حكومت آن دوره آلبويه است كه يكي از بهترين دوران تاريخي شيعي محسوب ميشود اما در فيلم پادشاه آلبويه را فردي زنباره و عياش معرفي ميكند. اين حكومت برخورد بسيار متعادلي با دين داشت و مورخين دوره آلبويه را رنسانس اسلامي ميدانند كه بزرگاني چون ابوريحان بيروني و ابنسينا در آن رشد كردهاند. هيچگاه در آن زمان كه ابنسينا در اصفهان است سلجوقيان به اصفهان حمله نميكنند.
اين كارشناس رسانه با اشاره به اينكه اصفهان در آن دوره شهري بسيار آباد و سبز بوده است گفت: شهر اصفهان به روايت مورخين و سياحان غربي شهري آباد و سبز بوده كه باغهاي بسياري را در اطراف خود داشته اصفهان شهري است كه تعداد زيادي حمام داشته اما در فيلم شهر و مردم بهشدت سياه، كثيف و عقبافتاده به تصوير كشيده شده است.
مستغاثي نگاه فيلم را بهشدت يهودي دانست و يادآور شد: افراد يهودي فيلم بهشدت پررنگ هستند بهطوريكه شاگردان يهودي كلاس ابنسينا بسيار فعالاند همچنين راب كول در قالب يك يهودي وارد كلاس ميشود. خيلي از منتقدان غربي فيلم را بهشدت مضحك خواندهاند چون ابنسينا در غرب بسيار مشهور است بهطوريكه كتاب وي تا مدتها مورداستفاده آنها بوده است. ايكاش اين فيلمها باعث شود ما مطالعات خودمان را درباره دانشمندان كشورمان افزايش دهيم.
وي در پايان با تأكيد بر اينكه بايد خودمان را سرزنش كنيم گفت: ما بايد خودمان را محكوم كنيم نه ديگران را چون آنها براي ما فيلم نميسازند ما بايد بتوانيم اثري درخور اين بزرگان بسازيم. نبايد انتظار داشته باشيم يك يهودي فيلمي مثبت درباره بزرگان و مسلمانان بسازد. متأسفانه آثاري كه ما از بزرگان ايراني ساختهايم آثاري نيست كه بتواند مخاطب را جذب كند. فيلم طبيب به لحاظ فيلمنامه و ساختار اثري خوب و جذاب محسوب ميشود.
سعيد مستغاثي در دورههاي مختلف عضو هيئتهاي داوري اين انجمن نيز بوده و در سال ۱۳۸۷ نيز عضو هيئتداوران بخش فيلمهاي اول و دوم جشنواره فيلم فجر بود. اين كارگردان تلويزيون و سينما، هماكنون مجموعهاي مستند درباره تمدن اسلامي را در دست توليد دارد.